آماده سازی و تصفیه صخره ها و ماسه های زنده

صخره زنده

صخره های طبیعی می تواند یک جلوه طبیعی بی نظیر را به همراه مزایای زیادی برای آکواریوم های تپه مرجانی یا فقط ماهی آب شور به همراه داشته باشد. آنها می توانند یک منبع غذایی طبیعی را در اختیار برخی از ماهیان خاص قرار داده و از طرف دیگر میزان آلاینده های مختلف در آب آکواریوم را کاهش دهند و شاید مهمترین کاربرد آنها در آکواریوم های تپه مرجانی ایجاد بستر مناسب برای قرار دادن مرجان های زنده است.

صخره زنده چیست؟

در اقیانوس ها، صخره های زنده از باقی مانده اسکلت مرجان های صخره ساز(Hard Corals) و پوشیده شدن آنها با کلونی های مختلف انواع گیاهان میکروسکوپیک، جلبک های ماکرو و سخت پوستان و نرم تنان مختلف کوچک به مرور زمان تشکیل می شوند. پس صخره های زنده یک منبع بسیار غنی بیولوژیکی هستند و می توانند در صورت عدم استفاده صحیح در خلال اضافه شدن به آکواریوم شما ساختار های خود را تغییر داده و در این فرایند آسیب های غیر قابل جبرانی را به سیستم شما وارد کنند.

چرا لازم است صخره های زنده تصفیه شوند؟

لازم است ابتدا صخره های زنده را تصفیه کرد تا به گیاهان و موجودات زنده نامناسب روی آن، به خصوص برخی از اسفنجها که امکان نگهداری از آنها در آکواریوم وجود ندارد اجازه داده شود تا روند مرگ خود را کامل کرده و با حذف آنها از روی صخره ها، قبل از اضافه کردن به آکواریوم مانع از آلوده شدن آب توسط صخره های زنده شد.

در مدت زمانی که ارگانیسم های موجود بر روی صخره های زنده از بین می روند، حجم زیادی از مواد زايد را تولید کرده که باعث افزایش شدید میزان آمونیاک در آب می شود و برای آکواریوم بسیار خطرناک است. این مرگ و میر برای تمام صخره هایي که حمل می شوند اتفاق می افتد و لازم است که با پاکسازی آنها یک شالوده مناسب برای گونه های باقیمانده فراهم شود که بتوانند روی آن رشد و نمو کنند.

بسیاری از باکتری ها و میکروارگانسیم های سودمند بعد از عمل تصفیه با پنهان شدن در حفره های صخره، جان سالم بدر می برند. به علاوه برخی از بی مهرگان نیز کاملا از بین نرفته و به مرور زمان در آکواریوم دوباره بر روی صخره ها نمایان خواهند شد.

صخره ها به دو صورت ارائه می شوند صخرهای زنده تصفیه شده و صخره های زنده خام (تصفیه نشده).

صخره های تصفیه شده صخره هایی هستند که مواد زاید و اضافات روی آنها تمیز شده و به شکل مناسب در آمده اند و با آب شور بر روی آنها با شدت و جریان مناسب آب اسپری شده است که این عمل باعث می شود که بیشتر گونه های مضر از جمله کرم های Bristle و میگوهای مانتیس از صخره خارج شوند. ولی صخره های خام (تصفیه نشده) شامل طیف وسیعی از ارگانیسم ها است.

شما می توانید بنا به سلیقه شخصی خود هر کدام از صخره های تصفیه شده و یا خام را به آکواریوم خود اضافه کنید. ولی به این نکته توجه داشته باشید که هر دوی این دو نوع قبل از ورود به آکواریوم به کارهایی احتیاج دارند با این تفاوت که این کارهای زمان و هزینه بسیار بیشتری برای آماده سازی صخر های زنده خام لازم دارد.

تصفیه کردن صخره های زنده

در هنگام جابجا کردن صخره های زنده حتماً از دستکش استفاده کنید تا از بریدگیها و آسیب دیدگی های احتمالی جلوگیری نمایید.

راه های مختلفی برای تصفیه صخره های زنده وجود دارد که ما در اینجا دو راه را به شما آموزش می دهیم:

روش اول:

این روش برای تصفیه صخره های زنده ای است که برای استفاده در آکواریوم هایی که از قبل تثبیت شده اند و درون آنها ماهی و مرجان و یا هر جانور دیگری وجود دارد مورد استفاده قرار می گیرد.

• هر تکه از صخره زنده را در یک سطل حاوی آب شور به خوبی آبکشی کنید تا مواد آلی زائد، شن و ماسه و قسمت های نا خواسته آن پاک شود.
• صخر های زنده را در یک سطل پلاستیکی مناسب که ترجیحاً دارای شیر تخلیه آب در پایین سطل است قرار دهید (وجود شیر تخلیه در پایین به شما در تعویض راحتر آب کمک می کند)
• مقدار کافی از آب شور تازه آماده شده با چگالی ۱.۰۲۱ تا ۱.۰۲۵ را روی صخره ها بریزید تا آب روی آنها را بگیرد.
• یک بخاری درون مخزن قرار داده و دمای آن را بین ۲۴ تا ۲۸ درجه سانتی گراد تنظیم کنید. ولی هر چه دما را بالاتر نگهدارید فرایند تصفیه تسریع شده زیرا دماهای بالا روند مرگ ارگانیسم های ناخواسته را تسریع می کند.
• با یک سنگ هوا یا پمپ آب یک جریان یکنواخت آب در سطل ایجاد کنید.
• محیط را تاریک نگهدارید تا جلبک ها در آن رشد نکنند.
• توصیه می شود در طول هفته اول دو بار آب را کاملاً عوض کنید.
• در بین تعویض آبها با یک برس نرم نایلونی با مسواک روی صخره ها را تمیز کنید تا لایه های سفید رنگ روی آنها و مواد مرده از سطح آنها پاک شود.
• بعد از یک هفته مقدار آمونیاک و نیتریت را اندازه گیری کنید. وقتی که شرایط آب تثبیت شد و مقدار آمونیاک به صفر رسید صخره ها تصفیه شده و آماده اضافه کردن به آکواریوم است.

توسط این روش بیشتر صخره ها بین ۳ تا ۵ هفته تصفیه می شوند.

روش دوم:

به کمک این روش می توانید صخره های زنده را برای آکواریوم هایی که هیچگونه آبزی درون آنها نیست تصفیه کنید. در این روش از صخره های زنده می توانید برای راه اندازی چرخه نیتروژن در آکواریوم جدید خود کمک بگیرید. برای اینکار لازم است طبق دستوالعملها تجهیزات و فیلترها را راه اندازی کنید. آکواریوم را با آب پر کنید و نمک مناسب با نوع آکواریوم خود را اضافه کنید تا به چگالی ۱.۰۲۱ تا ۱.۰۲۵ برسید. تجهیزات فیلتراسیون را راه اندازی کنید، آکواریوم را بررسی کنید و مطمئن شوید که تمامی تجهیزات به درستی کار می کنند. بخاری و سیستم های حرارتی آکواریوم خود را به شکلی تنظیم کنید تا دمای آب بین ۲۴ تا ۲۸ درجه سانتی گراد باشد.

• تکه های صخره را برای جدا شدن مواد زائد در یک سطل حاوی آب شور تمیز کنید.
• صخره های زنده را درون آکواریوم قرار داده تا یک شالوده زیبا و مناسب را برای چیدمان المان های مختلف به خصوص مرجان ها در اختیار شما قرار دهد.
• در طول فرایند تصفیه نورهای آکواریوم خود را خاموش نگهدارید تا از رشد جلبک های ناخواسته جلوگیری کنید.
• با یک برس نایلونی نو و یا مسواک صخره ها را تمیز کرده تا مواد زاید از روی آنها جدا شود.
• تمامی مواد آلی و زائدی را که در کف آکواریوم انباشته می شوند هفته ای یکبار به کمک سیفون کردن آب خارج کرده و ۵۰ درصد آب آکواریوم خود را تعویض کنید.
• هفته ای یکبار میزان آمونیاک و نیتریت را در آب خود اندازه بگیرید این کار را قبل از تعویض آب انجام دهید.
• وقتی مقدار آمونیاک و نیتریت برابر صفر بود نصف آب آکواریوم خود را تعویض کنید.
• بعد از گذشت ۲۴ ساعت PH آب آکواریوم خود را اندازه گیری کرده و در صورت لزوم مقدار آنرا به ۸.۱ تا ۸.۴ برسانید.( برای این منظور می توانید از مواد شیمیایی مختلفی استفاده کنید.)

بسته به نوع تجهیزات در بیشتر موارد این پروسه بین ۳ تا ۵ هفته کامل شده و در این فرایند چرخه نیتروژن آکواریوم شما نیز شکل خواهد گرفت.

توصیه های مفید برای کنترل آلمان های ناخواسته

قبل از پروراندن صخره های زنده خام و یا قبل از اضافه کردن صخره های زنده تصفیه شده به آکواریوم خود می توانید آنها را در یک سطل پر شده با آب شور با چگالی ۱.۰۳۵ تا ۱.۰۴۰ برای یک دقیقه فروبرید. در این حالت تمامی بی مهرگان نا خواسته مانند کرم های مختلف و میگوهای مانتیس و یا خرچنگ ها به سرعت صخره را ترک می کنند. بعد از آن می توانید کرم های باقی مانده را به کمک یک دم باریک از صخره جدا کنید. وقتی که صخره ها را از سطل خارج کردید بی مهرگانی را که می خواهید به آکواریوم اضافه کنید جدا کرده و بقیه را دور بریزید. از این طریق از انتقال بسیاری از بیماری ها به آکواریوم خود توسط صخره های زنده جلوگیری می کنید.

فرایند تصفیه شن و ماسه زنده

شن زنده باید توسط آب شور به خوبی شسته شود تا هر ماده آلی موجود در آن که ممکن است باعث آلوده شدن آب شود از آن جدا گردد. بعد از شستن می توان شن را در هر نوع آکواریوم آب شور استفاده کرد.

• شن را از کیسه درون یک ظرف نو و تمیز بریزید تا جایی که نصف آن از شن پر شود.
• از آکواریوم خود به ظرف آب اضافه کنید تا ۳/۲ آن پر شود.
• به آرامی با دست شن و ماسه را هم بزنید تا آب درون ظرف توسط خاک و شن تیره رنگ شود.
• آب کثیف را از ظرف خالی کنید و شنها را به کیسه برگردانید.
• کیسه را در آکواریوم فرو ببرید تا به کف آکواریوم برسد. سپس شنها و ماسه ها را به آرامی روی کف آکواریوم بریزید.
• مراحل ۱ تا ۵ را تکرار کنید تا تمام شنها را به آکواریوم منتقل کنید.

با انجام این مراحل برای پروراندن صخره های زنده و ماسه های خود، آکواریوم شما شروع خوبی خواهد داشت و شما یک محیط سالم را برای اضافه کردن مرجان ها، بی مهرگان و ماهی ها در آکواریوم خود فراهم خواهید کرد.

فرایند تصفیه صخره های زنده از لحظه تحویل تا زمان آماده شدن

صخره ها در لحظه تحویل

وقتی که صخره های خود را تحویل می گیرید بسته به نوع صخره ها ممکن است ساختار های رنگارنگ متنوعی را بر روی آنها مشاهده کنید. جانوران کوچک مختلف بر روی صخره ها در این مرحله قابل رویت نیستند و تمامی آنها درون حفره های موجود بر روی سطح صخره پنهان شده اند.

صخره ها در طول مدت تصفیه

در طول مدت تصفیه بیشتر المان های موجود بر روی سطح صخره ها مرده و از بین می روند و ممکن است بخش های وسیعی از صخره به رنگ سفید در آید. ولی با پشت سر گذاشتن فرایند تصفیه در صورتی که دستورالعمل ها به درستی انجام شود و صخره ها به شدت تحت تغییر شرایط محیطی قرار نگیرند جلبک های بنفش (Coralline) شروع به رشد کرده و سطح صخره را می پوشاند و حیات به صخره ها بر می گردد.

صخره ها بعد از تکمیل فرایند تصفیه

بعد از تکمیل فرایند تصفیه در صورتی که صخره ها را در معرض نور مناسب قرار داده و بتوانید میزان بافر ها و کلسیم آب را در حد مناسب نگهدارید دوباره انواع مختلفی از جلبک های مناسب با رنگ های مختلف بر روی صخره های شما رشد کرده و ظاهر بسیار زیبایی را به آکواریوم شما می بخشد.

جهت تسریع رشد جلبک های بنفش می توانید از محصولات مختلفی استفاده کنید.

چیدمان صخره های زنده

اکثر صخره های زنده دارای ظاهری طبیعی و زیبا هستند ولی به هر ترتیب لازم است به شکل مناسب و زیبایی در آکواریوم چیده شوند.

نکات لازم برای چیدمان صخره های زنده:

• بهتر است ابتدا طرح اولیه خود را بر روی کاغذ پیاده سازی کنید.
• فضاهای مناسبی را برای چیدن مرجان ها و المان های مختلف دکوراسیون خود در نظر بگیرید، همچنین لازم است فضاهایی را برای ایجاد گردش آب و مخفی شدن آبزیان و همچنین امکان دسترسی مناسب در هنگام رسیدگی به آکواریوم در نظر بگیرید.
• شاید لازم باشد در برخی از موارد از ابزارهای مختلف برای شکل دادن به صخره ها برای رسیدن به نتیجه بهتر استفاده کنید.
• بهتر است برای پایدار نگهداشتن ساختار صخره ای خود از چسب های مخصوص زیر آب استفاده کنید.

نگهداری از صخره های زنده

کنترل و حفظ شرایط آب و همچنین نور مناسب برای نگهداری ساختار زنده صخره ها و حفظ رنگ آنها بسیار مهم است. می توانید از محلول های مختلف مثل کلسیم، ید، استرانسیم و عناصر نادر برای حفظ سلامت صخره های خود استفاده کنید.

صخره های زنده نیاز به نگهداری و مراقبت دارند، ولی حفظ سلامت آنها می تواند به زیبا تر شدن محیط آکواریوم شما و زندگی بهتر آبزیان موجود در آکواریوم کمک کند.