جراح ماهی دم زرد (جراح ماهی بنفش)

توضیحات

یک ماهی باشکوه با بدنی پهن به رنگی آبی بنفش بسیار زیبا به همراه یک دم زرد براق. این ماهی یک انتخاب بسیار عالی برای اضافه کردن به آکواریوم های بزرگ است. در صورت خو گرفتن به شرایط آکواریوم بسیار مقاوم بوده و در مقابل بیماری ها حساسیت زیادی ندارد. در صورت تغذیه مناسب و شرایط آب خوب، نگهداری از این ماهی بسیار ساده است. این ماهی یک گزینه بسیار عالی برای آکواریوم داران حرفه ای است.

این ماهی بسیار پر تحرک می باشد و به فضای زیادی برای شنا کردن و صخره ها و مرجان های زیادی برای مخفی شدن و استراحت کردن در حفره ها و شکاف های آنها نیاز دارد. این ماهی می تواند در گروه های بزرگ در آکواریوم نگهداری شود به شرطی که همگی به صورت همزمان به آکواریوم اضافه شوند زیرا این ماهی اصولا رفتاری تهاجمی با ماهیان تازه وارد از خود نشان می دهد. این ماهی به فضای زیاد، تغذیه بسیار خوب و گردش آب بالا برای دسترسی به اکسیژن محلول بسیار زیاد نیاز دارد و بهتر است تعویض آب هایی با حجم کم و به صورت دوره ای بر روی آکواریوم در زمان نگهداری از این ماهی انجام شود. این ماهی به خوبی از جلبک های سبز شده در آکواریوم تغذیه می کند و گزینه بسیار مناسبی برای نگهداری در آکواریوم های مرجانی است.

پراکندگی و زیستگاه طبیعی

این ماهی برای اولین بار در سال ۱۸۵۲ ثبت شده است و از دریای سرخ تا خلیج فارس یافت می شود. در محیط های طبیعی این ماهی در اعماق ۲ تا ۲۰ متر در اطراف تپه های مرجانی در بیشتر مواقع به صورت تکی دیده می شود که البته امکان مشاهده این ماهی به صورت جفت و یا در گروه های بزرگ هم با توجه به شرایط و فصل های مختلف وجود دارد. ماهیان نابالغ اصولا در زیر یک مرجان بزرگ قرار می گیرند و رفتار های بسیار مرموزی داشته به صورت آهسته به بیرون سرک کشیده و در بین شاخه های مرجان ها شنا می کنند. خوشبختانه این ماهی در لیست ماهیان در معرض خطر انقراض سازمان IUCN قرار ندارد.

شکل ظاهری

این ماهی دارای یک بدن دیسکی شکل پهن بسیار زیبا که دارای باله های بسیار بزرگ است و زمانی که باله های پشتی و زیرین خود را باز می کند تقریبا طول و ارتفاع این ماهی برابر شده و یک دایره زیبا را شکل می دهد. بر روی زمینه آبی بنفش بسیار زیبا لکه های مشکی کوچک از ابتدای سر تا ساقه دمی پخش شده است.

در دو طرف ساقه دمی این ماهی یک تیغه که شکل ظاهری آن دقیقا مشابه تیغ جراحی است قرار گرفته که از آن برای دفاع از خود استفاده می کند و دلیل اصلی نامگذاری این خانواده به جراح ماهیان وجود همین تیغه بر روی ساقه دمی آنها است. اصولا این تیغه به صورت برجسته و یا با یک دامنه رنگی متفاوت در تمامی ماهیان این خانواده قابل تشخیص است و در صورتی که با آن به شما ضربه ای وارد کند ممکن است برای چند ساعت بسیار دردناک باشد.

ماهی بالغ در دریا می تواند تا ۲۵ سانتی متر رشد کند اما در محیط های آکواریومی اصولا کوچکتر از ۲۲ سانتی متر دیده می شوند.

سختی نگهداری

جراح بنفش یک انتخاب بسیار خوب برای نگهداری در انواع آکواریوم های آب شور است و نگهداری از آن در صورتی که تغذیه و شرایط آب مناسب باشد بسیار ساده و راحت است. این ماهی در صورتی که دچار سوء تغذیه شود و یا در شرایط آبی نا مناسبی قرار بگیرد به سرعت دچار بیماری خط جانبی خواهد شد.

خوشبختانه تمامی هفت ماهی خانواده Zebrasoma به خوبی به درمان های مختلف پاسخ داده و به راحتی امکان درمان آنها در صورت بهبود شرایط وجود خواهد داشت. این ماهی نسبت به شرایط محیطی مثل اندازه آکواریوم، شرایط صخره ها و وضعیت چیدمان ها به غیر از شرایط آب نیز حساس است. این ماهی را می توان در آکواریوم های فقط ماهی و یا تپه مرجانی نگهداری کرد اما دیده شده است که به برخی از گونه های خاص مرجان های LPS یا سخت با پلیپ بزرگ ممکن است آسیب وارد کند البته در شرایطی که به درستی تغذیه نشوند.

تمامی جراح ماهیان به دلیل فعالیت بالایی که دارند به میزان اکسيژن محلول در آب بسیار وابسته هستند و لازم است میزان هوادهی و اکسیژن دهی آکواریوم مناسب باشد. در نظر گرفتن فضای بزرگ و وجود صخره های زنده با چیدمان مناسب هم بسیار اهمیت دارد به خصوص برای ماهیان بالغ. وجود صخره های زنده فراوان امکان رشد جلبک ها را فراهم کرده که می تواند بخشی از غذای طبیعی مورد نیاز این ماهی را فراهم نماید.

تمامی ماهیان خانواده جراح ماهیان از جمله ماهیان چراکننده هستند و لازم است که به صورت دائم غذا با حجم مناسب برای استفاده آنها وجود داشته باشد. در صورتی که میزان و نوع غذای مناسب در اختیار این ماهیان قرار داده نشود ممکن است به سرعت بیمار شد و به خصوص دچار بیماری LLD و یا خط جانبی شوند. وجود مکمل های غذایی مثل انواع ویتامین ها به خصوص ویتامین C می تواند باعث افزایش قدرت ایمنی بدن آنها شده و مقاومت آنها در مقابله با انواع بیماری ها را افزایش دهد. این ماهی به وجود باکتری ها در آب بسیار حساس است و وجود سیستم فیلتراسیون مناسب به همراه پروتئین اسکیمر قوی و تعویض آب بسیار کم برای نگهداری از این ماهی بسیار اهمیت دارد.

بیشتر اعضاء خانواده جراح ماهیان بسیار زیبا، رنگارنگ و فعال هستند که آنها را به عنوان پر طرفدار ترین گونه ها برای آکواریوم داران به خصوص آکواریوم داران مرجانی تبدیل کرده است. اما بیشتر این ماهی ها توانایی تولید مخاط محافظ پوستی را مشابه مابقی ماهیان ندارند که این موضوع آنها را در مقابل انواع بیماری های پوستی مثل انواع سفیدک بسیار آسیب پذیر می کند. توصیه می شود که این ماهیان همیشه قبل از اضافه شدن به آکواریوم قرنطینه شوند زیرا در صورت مشاهده بیماری به راحتی به درمان های مختلف مثل داروهایی با پایه مس جواب داده و بعد از درمان در قرنطینه امکان اضافه کردن آنها به آکواریوم اصلی وجود خواهد داشت.

در طبیعت راس های آرایشگر به این ماهیان در دور نگهداشتن انواع انگل ها کمک می کنند. اما متاسفانه نگهداری از این ماهیان در آکواریوم های کوچک با تعداد ماهی کم بسیار مشکل است. به هر صورت ماهیانی از خانواده گوبی ها و یا میگوهای کلینر می تواند به شما و ماهی شما در این امر کمک نمایند.

رژیم غذایی و تغذیه

جراح ماهی بنفش یک ماهی گیاه خوار است اما اصولا از تمامی غذاهای گوشتی نیز استقبال می کند. در طبیعت غذای اصلی این ماهی را انواع میکرو و ماکرو جلبک ها تشکیل می دهد اما به خوردن مقادیر کمی از انواع غذاهای پروتئینی نیز علاقه دارد از جمله تخم ماهی ها و بی مهرگان کوچک. این گونه ممکن است در محیط آکواریمی دچار چاقی شود که این مشکل با کم کردن غذا به راحتی قابل حل می باشد.

در آکواریوم بهتر از با انواع غذاهای پایه جلبکی و یا انواع جلبک های آماده غنی شده تغذیه شود اما لازم است از انواع غذاهای گوشتی هم برای تغذیه این ماهی استفاده کرد. انواع غذاهای آماده با پایه جلبکی مثل جلبک های اسپیرولینا به همراه جلبک های یخ زده و یا خشک شده آماده و میگوی آرتمیا و انواع غذاهای دیگر می تواند برای تغذیه این ماهی در نظر گرفته شود. وجود صخره های زنده فروان در صورتی که در شرایط مناسب نگهداری شود و امکان رشد جلبک های مختلف را داشته باشد می تواند به عنوان یک غذای کمکی برای این ماهی در نظر گرفته شود. لازم است این ماهی حداقل ۳ بار در روز با مقادیر کوچک به جای یک بار در روز تغذیه شود. تغذیه با مرتبه بالا در طولانی مدت می تواند به حفظ کیفیت آب کمک نماید.

اضافه کردن مکمل های غذایی به خصوص ویتامین C می تواند به افزایش قدرت سیستم ایمنی بدن این ماهی کمک کرده و جلوی بروز بیماری هایی مثل بیماری خط جانبی در این ماهی را بگیرد. می توانید به راحتی مقادیر لازم از انواع ویتامین ها را به غذای خشک اضافه کرده و یا از ویتامین های مایع در آب آکواریوم استفاده نمایید. می توانید از کلم بروکلی، اسفناج و کدو سبز جوشیده شده و یا برگ کاهو برای تغذیه این ماهی استفاده نمایید.

رفتار اجتماعی ماهی

بهترین چیز در رابطه با جراح بنفش یا جراح دم زرد تغذیه این ماهی از جلبک های رشد کرده در آکواریوم است که می تواند کمک بسیار خوبی برای محیط های مرجانی باشد. اما گزارش هایی از نوک زدن این ماهی به مرجان های سخت پلیپ پزرگ گزارش وجود دارد. این ماهی به عنوان یکی از گزینه های بسیار محبوب در آکواریوم های عمومی به تعداد زیاد نگهداری می شود. توجه داشته باشید که این ماهی در اکواریوم های کوچک ممکن است به ماهیان تازه وارد شده آسیب برساند و بهتر است به عنوان گزینه های آخر از خانواده جراحان در نظر گرفته شود.

اصولا اضافه کردن چندین جراح به یک آکواریوم به خصوص با فواصل زمانی می تواند کمی مشکل ساز و دردسر ساز شود اما می توانید اصولا از دسته های مختلف جراح ماهیان با ساختار های شکلی نا متناظر در یک آکواریوم نگهداری کنید.

جنسیت

اصولا شاخص ظاهری خاصی برای تشخیص جنسیت این ماهی وجود ندارد اما در محیط های طبیعی و در گروه های این ماهی اصولا ماهی بزرگ تر یک ماهی نر می باشد.

تکثیر و پرورش

تا کنون امکان تکثیر و پرورش این ماهی در محیط های بسته آکواریومی وجود نداشته است. اما گزارش هایی مبنی بر تخم ریزی برخی از گونه های جراح ماهیان در آکواریوم هایی عمومی وجود داشته که اصولا نتیجه ای در بر نداشته است.

در دسترس بودن

این ماهی در کشور های اروپایی و امریکایی بسیار محبوب و کمیاب است و اصولا به سختی یافت شده و با قیمت های بالای که از حدود ۷۵ دلار آمریکا شروع می شود خرید و فروش می شوند. اما در ایران به راحتی قابل دسترس است زیرا یکی از ماهیان بسیار معمول در تپه های مرجانی خلیج فارس است.

منابع

سایت animal-world.Com

سایت liveaquaria.com

سایت Encyclopedia of Life (eol.org)