مرجان پلیپ

توضیحات

پلیپ های گونه Zoanthus در سال ۱۸۰۰ کشف شده اند و شامل بیش از ۲۴ گونه با رنگ ها و طرح های مختلف هستند. برخی گونه ها فقط در منطقه ای خاص وجود دارند ولی بیشتر گونه در بیشتر مناطق مرجانی جهان یافت می شوند و گستره بسیار وسیعی دارند. به صورت کلی به آنها پلیپ گفته می شود اما برخی از گونه ها دارای اسامی خاصی مثل پلیپ چشم اژدها یا پلیپ چشم عقابی هستند که این اسامی با توجه به طرح و رنگ به آنها داده شده است. خوشبختانه هیچ از گونه های این خانواده در لیست سازمان IUCN جانوران در معرض خط نابودی نیستند.

پراکندگی

این خانواده از مرجانها در بیشتر اقیانوس های جهان یافت می شود هم در اقیانوس آرام و هند و هم در اقیانوس اطلس. این مرجان هم در بخش های ساحلی و هم بر روی صخره های مرجانی در تپه های مرجانی و هم در آب های عمیق تر رشد و زندگی می کنند که به خصوص گونه هایی با رنگ های نارنجی فلورسنتی بیشتر از این نواحی هستند.

رفتارهای طبیعی

این مرجان ها دارای بدنی نرم هستند که با یک پوست چرم مانند به نام cuticle یا پوستک پوشیده شده است که از آن محافظت می کند. هر پلیپ این مرجان دارای یک پایه کوتاه و یک صفحه دیسک مانند بسیار کوچک است. بازو های هر پلیپ به صورت شعاعی در اطراف دیسک هر پلیپ قرار گرفته است. پلیپ های این مرجان اصولا در روز و شب به راحتی باز می شوند. در مرکز هر دیسک یک حفره دهانی قرار گرفته است که به بخش شکمی پلیپ راه دارد. این حفره به جذب و تبادل آب و خوردن غذا و همچنین عمل دفع کمک می کند.

هر پلیپ این مرجان اصولا بیشتر از ۱.۲۵ سانتی متر رشد نمی کند. پلیپ های این مرجان از پایه به هم پیوسته هستند و ابتدا به صورت یک سطح بر روی صخره ها شروع به رشد می کند. با این حال این سطح به هیچ وجه بر روی شن و ماسه رشد نمی کند و گسترش نمی یابد. این مرجان در رنگ های بسیار درخشانی دیده می شود از قهوه ای تا زرد، خاکستری تا نارنجی و قرمز و حتی آبی و در بیشتر گونه ها نیز رنگ سبز دیده می شود. بعضی از پلیپ های این مرجان دارای چندین رنگ در صفحه خود هستند و ترکیبات رنگی منحصر به فردی را ایجاد می کنند.

نگهداری در آکواریوم

نگهداری از این مرجان آسان است در صورتی که نور مناسب و جریان آب کافی در آکواریوم شما وجود داشته باشد. در حقیقت این مرجان برای افرادی که به تازگی می خواهند آکواریوم تپه مرجانی خود را راه اندازی کنند پیشنهاد می شود. توجه داشته باشید که نگهداری از گونه هایی که دارای رنگ های آبی و بنفش هستند در صورتی که تعداد پلیپ های کلونی کمتر از ۴ تا ۵ پلیپ باشد کمی مشکل تر است. باید به رشد جلبک های رشته ای در اطراف کلنی های مرجانی خود دقت کنید زیرا این جلبک های می توانند مشکلاتی را برای مرجان های شما به وجود آورند.

تمامی گونه های خانواده Zoanthidae می توانید مقادیری از سم پلیتوکسین را تولید کنند. که گونه های زیر خانواده Protopalythoa مقادیر بیشتری از سم را تولید می کنند و گونه های خانواده Zoanthus مقادیر کمتر ولی به هر حال این مقدار هم می تواند در صورت عدم توجه برای شما مشکلاتی را به وجود آورد. بهتر است که در هنگام کار با این مرجان ها از دستکش استفاده شود و یا سعی شود از تماس مستقیم با پلیپ های این مرجان جلوگیری شود به خصوص زمانی که پوست شما دچار آسیب دیدگی شده است مثل زخم. توجه داشته باشید بعد از کار با این مرجان در صورتی که دست یا دستکش شما به موکوس این مرجان آلوده است به مرجان دیگری در آکواریوم خود دست نزنید زیرا این موضوع می تواند باعث مرگ مرجان های دیگر شود و حتما بعد از کار در آکواریوم دست های خود را به خوبی بشویید.

داشتن شرایط آبی پایدار در آکواریوم برای نگهداری از این مرجان بسیار مهم است و بهتر است به صورت ماهیانه ۱۰ تا ۲۰ درصد آب آکواریوم را با توجه به نتایج بدست آمده از تست های آب تعویض کنید. دقت کنید که میزان ید و عناصر نادر در آب همیشه در حد مناسب نگهداشته شود زیرا این موارد در سلامت و رشد این مرجان بسیار مهم است.

پیشنهاد می شود مقادیر زیر برای نگهداری از این مرجان در حد مناسب نگهداشته شود:

• کلیسم: ۳۸۰ تا ۴۳۰ میلی گرم در لیتر
• سختی: در حدود ۱۰ dKh
• فسفات: صفر
• منیزیم: ۱۲۵۰ تا ۱۳۰۰ میلی گرم در لیتر
• استرانسیم: ۸ تا ۱۰ میلی گرم در لیتر

وجود صخره های زنده و یک آکواریوم که بیش از یکسال از راه اندازی آن می گذرد میزان موفقیت شما در نگهداری از این مرجان را افزایش خواهد داد. همانطور که قبلا نیز اشاره شد برای نگهداری از این مرجان نور شدید و شدت جریان آب متوسط نیاز است. این مرجان اصولا مرجان مهاجمی نیست اما بهتر فاصله آن تا کلونی های مرجانی دیگر به خصوص مرجان های مهاجم حفظ شود. این مرجان برای نگهداری در آکواریوم های نانو نیز مناسب است و در دمای بین ۲۲ تا ۲۷ درجه سانتی گراد به راحتی زندگی می کند.

غذا و تغذیه

در طبعت این مرجان روش های مختلفی برای تغذیه دارد. از آنجایی که این مرجان میزبان مقادیر زیادی از انواع جلبک های زوگزانتلاست (تمامی رنگ های مشاهده شده در انواع مرجان ها حاصل وجود این جلبک در بدن آنهاست) آنها می توانند بخش بیشتری از غذای خود را به کمک عمل فتوسنتر تولید کنند. آنها همچنین می توانند انواع پلانکتون ها و میکرو ارگانیسم های مختلف را از آب شکار کرده و از آنها تغذیه کنند.

در آکواریوم نیز در صورت وجود نور مناسب این مرجان ها می توانند بخش اعظم غذای خود را به کمک فتوسنتز تولید کنند. همچنین می توانند از مواد معدنی موجود در آب نیز استفاده کرده و عمل فتوسنتز را بهتر انجام دهند. اما شما نیز می توانید به صورت دوره ای از انواع غذاهای مخصوص مرجان که حاوی زئوپلانکتون هستند برای تغذیه این مرجان کمک بگیرید. ولی هر گونه امکان دریافت غذایی خاص را دارد بس بهتر است چندین نمونه را امتحان کرده تا بتوانند نمونه مناسب با مرجان خود را پیدا کنید.

تولید مثل و تکثیر

مشابه مرجان های دیگر تشخیص جنسیت این مرجان از روی ظاهر آن ممکن نیست. این مرجان نیز می تواند به روش جنسی و با تخم ریزی تکثیر شود. این لحظه در یک تپه مرجانی یک لحظه بسیار خاص و دیدنی است مثلا در Great Barrier Reef در ماه نوابر در طول هفته بعد از ماه کامل پلیپ های مرجانی اسپرم و تخمک های خود را در آب رها می کنند. عمل لقاح در آب انجام شده و تخم تشکیل می شود بعد از آن لارو مرجان که یک موجود شناور است و بیشتر شبیه به عروس دریای و Zoanthina نامیده می شود تشکیل شده و بعد از رشد دوباره بر روی بستر مناسب قرار گرفته و اولین پلیپ را تشکیل داده و از این پس به روش تقسیم پلیپ ها شروع به رشد می کند.

تکثیر این مرجان بسیار ساده است در صورتی که شرایط آب مناسب باشد این مرجان به سرعت گشترش پیدا می کند و شما با تقسیم کردن صخره ای که مرجان بر روی آن قرار گرفته می توانید آن را تکثیر کنید ولی می توانید قبل از تقسیم صخره پایه از محلی که مایل هستید مرجان خود را به دو نیم تقسیم کنید مرجان را با کش ببندید این عمل باعث می شود پایه مرجان از آن محل از هم جدا شده وشما به راحتی می توانید آن را به دو قسمت تقسیم کنید.

بیماری ها و مشکلات

این مرجان بسیار مقاوم است و در صورتی که شرایط آب و نور مناسب باشد به خوبی در آکواریوم شما رشد خواهد کرد. توجه داشته باشید که برخی از گونه های حلزون مثل Heliacus areola از این پلیپ تغذیه می کنند و در صورت مشاهده آنها لازم است از آکواریوم خارج شود. برخی از گونه های فرشته ماهی های بزرگ و همچنین پروانه ها نیز ممکن است از پلیپ های این مرجان تغذیه کنند.

دانستنی ها

برخی از گونه های ماهی ها مثل انواع فایل فیش ها از این پلیپ تغذیه می کنند و از انجایی که این ماهی ها خود غذای ماهیان بزرگتر می شود که جزء رژیم غذایی ما هستند ممکن است حتی این سم از طریق استفاده از این ماهی به بدن ما نیز وارد شود.

در گذشته قبایل اقیانوس آرام از این سم برای فلج کردن دشمنان و حیواناتی که شکار می کردند با آغشته کردن سر نیزه های خود به موکوس این مرجان استفاده می کردند.

ترجمه و تحقیق: مهندس پژمان اسلامی

منابع

سایت liveaquaria.Com

سایت Animal World